Ki kèk obstak/poblèm edikasyon an kreyòl la ka prezante selon ou menm?
Okenn peyi nòmal pa inyore lang matènèl li pou fòse sitwayen li etidye nan yon lang etranje ki echwe yo a 90%.
Ayiti pòv paske nou kite eritaj kiltirèl nou dèyè pou imite lòt nasyon.
Mank edikasyon fè kwè nou enferyè yon moun ki pale yon lang etranje.
Ayiti se youn pami ra peyi kote otorite ofisyèl yo wè yon pwoblèm epi pran pòz yo avèg kont pwòp pèp yo.
Yo ta dwe anseye kreyòl nan lekòl Ayiti depi 1982, lè refòm Bernard la te pase-a.
Refòm sistèm edikasyon kreyòl la mande yon rezolisyon gouvènmantal, men pa sèlman rezolisyon yon ministè.
Yon rankont ak minis Gouvènman ka asire kanpay sistèm edikasyon kreyòl nan lekòl Ayiti a rive nan tout kwen peyi a epi wè si popilasyon an aksepte li.
An Ayiti, edikasyon kreyòl se yon dezyèm revolisyon pou libète.
Edike lidè ayisyen nan lang matènèl yo t ap anpeche peyi enperyalis jwe yo tankou maryonèt paske yo t ap gen bon konesans pou konprann diplomasi.
Twòp ti ansyen esklav t ap reyisi epi pran diplòm akademik si yo etidye an kreyòl, lang manman yo.
Se pitit milat yo ki te pale fransè apre endepandans Ayiti, e yo te reyisi lekòl fasil paske yo konprann sa ki ekri nan liv yo, epi se yo ki toujou okipe pozisyon diplomatik. An nou pran kreyòl!
Òganizasyon Enstriksyon Frè Kretyen yo (Les Frères de l'Instruction Chrétienne, FIC) fè yon sèl ak konpayi piblikasyon Anri Dechan (Henri Deschamps) epi yo kraze edikasyon ayisyen anba Konkòda Vatikan
Konpayi fransè Anri Dechan (Henri Deschamps) ekri liv pou lekòl Ayiti. Yo rakonte istwa Ayiti yon fason diferan epi an franse, yon lang ansyen esklav yo pa t pale, ni konprann, oswa ekri.
Ayiti, ansyen esklav nwa yo te pale kreyòl pi byen, alòske milat yo te pale fransè gras a zansèt yo, relasyon fanmi yo ak fonksyon yo nan koloni an.
Fransè se yon lang ou ta dwe aprann lè w leve nan yon fanmiy ki pale li, e ansyen pitit esklav Ayiti yo pa te fasil soti nan youn.
Konkòda Vatikan 1860 lan te entèdi kreyòl nan lekòl epi ekskli moun nwa kòm prèt ak doktè. Sa ta lakòz Papa Dòk retounen ak drapo orijinal Nwa e Wouj Ayiti-a pou ankouraje nwaris.
Pitit sòyèt echwe paske yo pa ka frekante lekòl katolik Ayiti akòz pri yo tèt nèg epi eksklizyon lang manman
Avèk Konkòda Vatikan 1860 lan, Legliz Katolik pran tè gratis, pa peye taks, epi yo resevwa bidjè Gouvènman pou enpoze sistèm edikasyon fransè Ayiti. Ki pousantaj Ayisyen ki fè inivèsite jodi a?